در دنیای امروز، سرمایه انسانی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت سازمان‌ها شناخته شده‌است. بارکر (2019) بیان می‌کند که سرمایه انسانی شامل دانش، مهارت‌ها، تجربیات و توانایی‌های کارکنان است که می‌تواند به‌عنوان منبع مزیت رقابتی پایدار برای سازمان‌ها عمل کند. سرمایه انسانی را می‌توان به‌عنوان نخستین دارایی سازمان در نظر گرفت و کسب و کارها باید برای تضمین رشد و بقای خود در آن سرمایه‌گذاری کنند. علی‌رغم شناخت روزافزون اهمیت سرمایه انسانی، مدیریت آن هنوز به‌طور کامل از فناوری‌های مدرن بهره نبرده است و فرایندهای مدیریت سرمایه انسانی هنوز تا حد زیادی سُنتی هستند. این فرایندها باید به‌گونه‌ای طراحی و اجرا شوند که بتوانند پتانسیل کامل نیروی کار را به نفع سازمان و افراد آزاد کنند. در سال‌های اخیر، استفاده از فناوری‌های نوین در مدیریت سرمایه انسانی رشد چشم‌گیری داشته است. فناوری‌هایی مانند هوش‌مصنوعی، یادگیری ماشینی و تحلیل داده‌های بزرگ، امکانات جدیدی را برای بهبود فرایندهای مدیریت سرمایه انسانی فراهم کرده‌اند. یکی از فناوری‌های نوظهور که پتانسیل قابل‌توجهی در این زمینه دارد، واقعیت ترکیبی است.
واقعیت ترکیبی (Mixed Reality (MR)) ترکیبی از واقعیت افزوده (Augmented Reality (AR)) و واقعیت مجازی (Virtual Reality (VR)) است که امکان تعامل بین دنیای فیزیکی و دیجیتال را فراهم می‌کند. این فناوری می‌تواند محیط‌های تعاملی و غوطه‌ور ایجاد کند که برای آموزش، ارزیابی و توسعه کارکنان بسیار مفید هستند. در زمینه مدیریت سرمایه انسانی، واقعیت ترکیبی می‌تواند کاربردهای متنوعی داشته‌باشد. این فناوری می‌تواند به بهبود فرایندهای مختلف مانند دیده‌بانی، جذب و گزینش، توسعه و تعالی، ماندگاری و پایداری کارکنان کمک کند. برای مثال، در فرایند دیده‌بانی، می‌توان از فناوری واقعیت ترکیبی برای ارائه اطلاعات مربوط به شرایط کاری، فرهنگ‌سازمانی، امکانات و مزایا به نیروی کار موردنظر استفاده‌کرد. در فرایند جذب و گزینش، می‌توان از این فناوری برای ارزیابی
مهارت‌ها، توانایی‌ها و سازگاری فردی و گروهی کاندیداها با استفاده از شبیه‌سازی محیط‌های کاری واقعی استفاده‌کرد. در فرایند توسعه و تعالی، می‌توان از این فناوری برای ارائه برنامه‌های آموزشی تعاملی و شبیه‌سازی شده به کارکنان استفاده‌کرد که به افزایش یادگیری، انگیزه و عملکرد آن‌ها کمک می‌کند. در فرایند ماندگاری و پایداری، می‌توان از این فناوری برای ارائه بازخورد، تشویق، تقدیر و ارتقای کارکنان استفاده‌کرد که به افزایش رضایت، تعهد و کاهش گرایش به ترک آن‌ها کمک می‌کند. باتوجه‌به کاربردهای متعدد و مزایای فناوری واقعیت ترکیبی در مدیریت سرمایه انسانی، می‌توان گفت که این فناوری یکی از فناوری‌های پیش‌گام و نوآورانه در این حوزه است که می‌تواند به بهبود عملکرد و رقابت‌پذیری سازمان‌ها کمک کند. بااین‌حال، برای بهره‌برداری مؤثر از این فناوری، نیاز به یک معماری دقیق و هدفمند است.
علی‌رغم پتانسیل قابل‌توجه واقعیت ترکیبی در مدیریت سرمایه انسانی، تحقیقات در مورد چگونگی طراحی و پیاده‌سازی یک معماری مناسب برای این منظور محدود است. این خلأ تحقیقاتی نیاز به مطالعات بیشتر در این زمینه را آشکار می‌سازد. بنابراین هدف از این پژوهش، طراحی یک معماری برای استفاده از فناوری واقعیت ترکیبی در مدیریت سرمایه انسانی با استفاده از مدل زکمن است. این مطالعه به‌دنبال پاسخ به این سؤال اصلی است که چگونه می‌توان از واقعیت ترکیبی به‌طور مؤثر در فرایندهای مختلف مدیریت سرمایه انسانی بهره برد و یک ساختار منسجم برای پیاده‌سازی آن ایجاد کرد. نتایج این پژوهش می‌تواند به سازمان‌ها در بهره‌برداری بهتر از فناوری واقعیت ترکیبی در مدیریت سرمایه انسانی کمک کند و زمینه را برای تحقیقات آتی در این حوزه فراهم سازد.
